Bahá’u’lláh
Čiegus Sánit
Kätketyt sanat pohjoissaameksi
Suomen Bahá’íden Kansallinen Henkinen Neuvosto
Suomen bahá’í-yhteisö
Helsinki, 2015
Čielggas stiilla ja rikkis giellagovaid dáfus, Čiegus Sánit lea erenoamáš buorre smiehtadanvearsa-čoakkáldat, man vearssat dutket agálaš gaskavuođa Ipmila ja olbmo gaskkas. Čoakkáldaga čohkkii Bahá’í oskku vuođđudeaddji sullii jagi 1858, go son váccašii lágasuojaheapmin agálaš jurdagiid siste Tigris-eanu gáttiin. Čoakkáldat lea várra dán čálli dovdoseamos čálus. Čálli čállosat leat leamaš movttiidusagáldun ja rávan miljoniidda olbmuide miehtá máilmmi. Vaikko badjel jahkečuohti lea vássán das go dát uhca girjjáš lea čállojuvvon, de Oarjemáilmmis dat dovdojuvvo liikká velá viehka uhccán. Dat lea dál fidnemis vuosttas gearddi stuorit lohkkijovkui dán sierra prentehusas, mii lea ipmillaš movttiidus-agáldun ja sielu bajideaddjin. Čiegus Sánit gullá Bahá’u’lláha almmustusa oaivečállosiidda. Giellahámis, mii seammás lea sihke gohčču, ráhkis ja liekkus, govviduvvo buot oskkuid ieš guovddáš ášši, mii lea almmustuvvan dološ profehtaide, namalassii Ipmila ráhkisvuohta olbmuide, sivdnideami dárkkuhus, olbmo vuoiŋŋalaš luondu ja min eallima dárkkuhus. Vaikko Bahá’u’lláha peanna ođasmahtii dán vuoiŋŋalaš vuođu Tigris-eanu gáttis badjel jahkečuohti dás ovdal, de lea girjjis goittot almmálaš sátta, mii orru deháleabbo ja eanet buresboahtán go goassige ovdal máilbmái, mii lea manahan dássedeattus. Ipmillaš sátnin lea Čiegus Sánit beaivválaš gáldu oppa máilmmi olbmuid vuoiŋŋalaš riggudeapmái ja movttiidussii fuolakeahttá čearddalašvuođas, nális dahje ovddit oskoduogážis.
Čiegus Sánit-girjji lassin, mii lea dál vuosttas gearddi jorgaluvvon sámegillii, gávdno dárogillii Glimt fra Bahá’u’lláhs Skrifter. Dasa leat válljejuvvon Bahá’u’lláha dovdoseamos čállosat. Dáin sáhttá gávdnat eaŋgalasgielat jorgalusas persiagielas čuovvovaš čállosiid Kitáb-i-Íqán: The Book of Certitude, Epistle to the Son of the Wolf ja The Seven Valleys.
Oassi I – Arabiagielas
SON LEA BUOT HEARVÁSVUOĐA HEARVÁSVUOHTA!
Dát lea dat mii lea boahtán hearvásvuođa riikkas, man lea cealkán fámu ja vuoimmi njuovčča, ja mii lea almmustuvvan dološ profehtaide. Mii leat váldán siskkimučča das ja leat ovdandivvon dan oanehaččat rivttesmielalaččaide, vai sii bisošedje oskkáldasat Ipmila Lihtus, deavddášedje ieažaset eallima su luohttámušain ja vuoiŋŋa riikkas oččošedje Ipmila buorrevuođa attáldagaid.
1
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Mu vuosttas ráva lea dát Oamas buhtes, buori ja šerres váimmu vai oamastivččet dološ iešbirgejumi, mii lea jávkameahttun ja agálaš.
2
O OLBMO MÁNNÁ!
Buot eanemus ráhkistan mun Vuoiggalašvuođa; ale jorggit das eret jos háliidat don mu, alege guođe dan vai mun sáhtán luohttit dutnje. Dainna don oainnát iežat čalmmiiguin itge earáid čalmmiiguin, ja oaččut viissisvuođa iežat dieđuin itge lagamuččat dieđuid bokte. Guorahala váimmustat makkár don galggat leat. Duođaid vuoiggalašvuohta lea mu skeaŋka dutnje ja mearka mu árbmugasvuođas. Bija dan dasto čalmmiidat ovdii.
3
O OLBMO MÁNNÁ!
Čihkkojuvvon mu dološ áigge ráje sivdnádussii ja siskkimučča dološ agálašvuhtii, mun dovden ráhkisvuohtan dutnje ja danin mun sivdnidin du ja lean čuollan du sisa iežan gova ja almmustahttán dutnje čábbodahkan.
4
O OLBMO MÁNNÁ!
Mun ráhkistin du sivdnideami, danin mun du sivdnidin. Danin ráhkis mu vai sáhtášin máinnašit du nama ja deavdit du sielu eallima vuoiŋŋain.
5
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Ráhkis mu vai mun ráhkistivččen du. Jos don it ráhkis mu, de ráhkisvuohtan ii sáhte moge ollet du. Dieđe dán, o bálvaleaddji.
6
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Mu ráhkisvuohta lea du paradiisa; ovttastuvvan muinna lea du almmálaš ruoktu. Lávke dohko eahpitkeahttá. Dát lea dat mii lea oaivvilduvvon dutnje min almmálaš riikkas ja min rámiiduvvon váldegottis.
7
O OLBMO MÁNNÁ!
Jos don ráhkistat mu, vajáldahte iežat; ja jos don ozat mu miellabuori, de ale geahča iežat buori vai jámášit mus ja mun agálaččat ealášin dus.
8
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Ii leat ráfi dutnje almmá ahte don biehttalat iežat ja jorggihat mu beallái; dasgo don galggat illudit mu namas itge iežat namas; don galggat bidjat luohttámušat munnje itge alccesat, dasgo aivvefal mun háliidan ráhkistuvvot badjelii buot eara mii gávdnoš.
9
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Mu ráhkisvuohta lea mu nana ladni; dat guhte boahtá dohko lea dorvvus ja suodjaluvvon, ja dat guhte jorggiha das eret galgá vissásit láhppot ja duššat.
10
O SÁNIID BÁRDNI!
Don leat mu ladni; lávke dohko vai sáhtát leat dorvvus. Mu ráhkisvuohta lea dus; dieđe dan vai gávnnat mu iežat lahka.
11
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Don leat mu lámpá ja mu čuovga lea du siste. Oza alccesat das suotnjarastima alege oza eará go mu. Dasgo mun lean sivdnidan du rikkisin ja lean vall-jogasat oidán du.
12
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Návcca gieđaiguin mun dahken du ja fámu suorpmaiguin mun sivdnidin du; ja mun lean bidjan mu čuovga du siskimužžii. Leage duhtavaš dasa alege oza eará, dasgo mu bargu lea dievaslaš ja mu mearrádus geatnegahttá. Ale jearat alege eahpit dan.
13
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Mun sivdnidin du rikkisin, manin doalvvut don iežat vulos geafivuhtii? Allasogagin mun du dahken, manin vuolidat don iežat? Dieđu siskkimuččas adden mun dutnje eallima, manin ozat don čuvgehusa earáin go mus? Ráhkisvuođa láirrás mun hábmejin du, manin anát fuola earáin? Jorgal čalmmiidat iežat beallái vai gávnnašit mu alddát – veagalažžan, fámolažžan ja iešalddesbissovažžan.
14
O OLBMO MÁNNÁ!
Don leat mu opmodat iige mu opmodat dušša; manin balat don duššamis? Don leat mu čuovga iige mu čuovga játta goassige; manin balat don jáddamis? Don leat mu hearvásvuohta iige mu hearvásvuohta devkkot; don leat mu bivttas iige mu bivttas goassige skivllat. Eale danin ráhkisvuođastat munnje vai mu gávnnašit hearvásvuođa váldegottis.
15
O SÁNIID BÁRDNI!
Jorgal muođuidat mu beallái ja biehttal buot earet mu; dasgo mu hearrávuohta bistá iige mu váldegoddi dušša. Jos don ozat gean nu eará go mu, de vaikko ozašit máilmmiávvosa ravddaid, de du ohcan lea duššás.
16
O ČUOVGGA BÁRDNI!
Vajálduhte buot earet mu ja ovttastuva mu vuoiŋŋain. Dát lea mu mearrádusa siskkimuš, danin jorggit dasa.
17
O OLBMO MÁNNÁ!
Leage duhtavaš munnje alege oza eará veahkeheaddji, dasgo dušše fal mun sáhtán goassige leat doarvái dutnje.
18
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Ale bivdde mus maidige maid mii eat sáva dutnje, ja leage duhtavaš dasa maid mii leat mearridan dutnje, dasgo dát lea dat mii lea ávkin dutnje, jos don fal duđat dasa.
19
O IMAŠLAŠ OAINNÁHUSA BÁRDNI!
Mun lean vuoigŋan dutnje iežan Vuoiŋŋa vai don ráhkistivččet mu. Manin leat don hilgon mu ja addán ráhkisvuođat geasa nu earái go munnje?
20
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Olu mun dus gáibidan, dan ii sáhte vajálduhttit. Mus lea dutnje valljogasat árbmu, dan ii sáhte čiehkat. Mu ráhkisvuohta lea du sisa ruovttus ráhkadan, dan ii sáhte čiegadit. Mu čuovga suotnjarastá dutnje, dan ii sáhte sevnnjodahttit.
21
O OLBMO MÁNNÁ!
Čuovgi hearvásvuođa murrii lean mun heŋgen dutnje válljejuvvon šattuid; manin leat jorggihan eret ja leat duhtan dasa mii ii leat nu buorre? Máhca danin dasa mii lea buoret dutnje allagasa váldegottis.
22
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Allasogagin lean mun du sivdnidan, goittotge don leat vuolidan iežat. Badján dasa man várás don ledjet sivdniduvvon.
23
O ALIMUSA BÁRDNI!
Agálašvuhtii čuorvvun mun du, goittotge don ozat dan mii lea nohkavaš. Manin leat hilgon min dáhtu ja čuovvulan iežat?
24
O OLBMO MÁNNÁ!
Ale rasttit rájiidat alege gáibit dan mii ii heive dutnje. Luoitát Ipmila, válddi ja fámu Hearrá, muođuid ovdii.
25
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Ale čevllohala gefiin, dasgo mun jođihan su geainnustis ja oainnán du bahás dili ja divttán agálaš gáđohusa birastit du.
26
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Mo sáhtát don vajálduhttit vigiidat ja guoddit fuola earáid vigiin? Juohkehačča, guhte ná dahká, mun garuhan.
27
O OLBMO MÁNNÁ!
Ale hála earáid suttuin nu guhká go ieš leat suttolaš. Jos don rihkut dán báhkkoma, garuhuvvon leat don, ja mun lean das duođašteaddjin.
28
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Dieđe vissásit Dat guhte gohčču olbmuid vuoiggalašvuhtii, muhto ieš dahká vearrivuođa, ii leat mus vuolgán, vaikko son guoddá mu nama.
29
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Ale loga mange sillui dan maid it háliit lohkkojuvvot alccet, alege sártno eará láhkai go ieš ealát. Dát lea mu mearrádus dutnje, eale dan mielde.
30
O OLBMO MÁNNÁ!
Ale biehttal mu bálvaleaddji vaikko maid son dus jearašii, dasgo su muođut leat mu muođut; čuoččo danin vuollegažžan mu ovddas.
31
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Guorahala iežat juohke beaivvi ovdalgo don gohčohalat duomu ovdii, dasgo vuordemeahttun jápmin boahtá du ala ja don gárttat dahkat loahpalaš rehkega daguidat ovddas.
32
O ALIMUSA BÁRDNI!
Mun lean dahkan dutnje jápmimis ilu áirasa bukti. Manin leat don morrašis? Mun bidjen čuovgga lebbet suotnjariiddis du ala. Manin čiehkádalat don daid ovddas?
33
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Ilolaš čuovgga ságain mun dearvvahan du illut! Bassivuođa ovdašilljui bovden mun du; oro doppe vai sáhtát eallit ráfis agálaččat.
34
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Bassivuođa vuoigŋa buktá dutnje ilolaš ovttastuvvama sága; manin leat don morrašis? Fámu vuoigŋa nanosmahttá du su áššis; manin don čiehkádalat? Su muođuid čuovga oahpista du; mo sáhtát don čádjidit?
35
O OLBMO MÁNNÁ!
Moraš dušše dalle go leat guhkkin mis. Illut dušše dalle go leat lahkoneamen min ja máhccamin min lusa.
36
O OLBMO MÁNNÁ!
Illut váimmut lihku dihtii vai leat dohkálaš deaivvadit muinna ja sáhtát suotnjarastit ovddosguvlui mu čábbodaga.
37
O OLBMO MÁNNÁ!
Ale nuola mu čáppa biktasa alege duššat dan oasi mii dus lea mu imašlaš gáldus, amat šaddat agi-beaivve eallit goikkus.
38
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Čuovo mu lágaid ráhkistettiin mu ja biehttal alddát iežat háluid, jos don háliidat mu buorre-mielalašvuođa.
39
O OLBMO MÁNNÁ!
Ale hilggo mu mearrádusaid jos don ráhkistat mu čábbodaga, alege vajálduhte mu rávvagiid jos don háliidat gávdnat mu miellabuori.
40
O OLBMO MÁNNÁ!
Vaikko don girddihivččet gomuvuođa geažihisvuođa čađa ja manašit badjel almmi viiddisvuođa, de liikkáge don it gávnna ráfi eará go vuollánemiin min dáhttui ja vuollegašvuođas min Muođuid ovddas.
41
O OLBMO MÁNNÁ!
Rámit mu ášši vai mun sáhtán almmustahttit dutnje iežan sturrodaga čiegusvuođaid ja čuovgat dutnje agálašvuođa čuovggain.
42
O OLBMO MÁNNÁ!
Vuolit iežat mu ovddas vai mun sáhtán boahtit árpmus du lusa. Bajit iežat duođaštit mu ášši vuoittu vai don vuoittášit juo dán eallimis.
43
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Sártno mus mu eatnama alde vai mun sáhtán almmistan muitit du, ja ná munno čalmmit ilos-muvašedje.
44
O VÁLDESTUOLU BÁRDNI!
Du gullu lea mu gullu, gula dainna. Du oaidnu lea mu oaidnu, geahča dainna vai siskkimuš sielustat sáhtát duođaštit mu alla bassivuođa, ja mun iežan siskkimuččas sáhtán duođaštit du alla árvvu.
45
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Oza martyra jápmima mu bálgá alde, duđa mu miellabuorrái ja leage giitevaš maid mun mearridan vai sáhtát vuoiŋŋastit muinna gonagasvuođa almmi vuolde hearvásvuođa tabernáhkkela duohken.
46
O OLBMO MÁNNÁ!
Smiehta ja jurddaš. Háliidatgo jápmit iežat seŋgii vai háliidatgo golggahit varat gavjii martyran mu bálgá alde, ja ná čájehit mu mearrádusa ja boahtit mu čuovgga almmuheaddjin alimus paradiissas? Vállje riekta, o bálvaleaddji!
47
O OLBMO MÁNNÁ!
Mu čábbodaga bokte! Iežat vuovttaid báidnin varainat lea stuorit ášši mu čalmmiin go máilmmiávvosa sivdnideapmi ja guktuid máilmmiid čuovga. Raža danin ahte olahivččet dasa, o bálvaleaddji!
48
O OLBMO MÁNNÁ!
Juohke áššis lea su iežas dovdomearka. Ráhkisvuođa dovdomearka lea sielu nanusvuohta mu marrádusain ja gierdevašvuohta mu geahččalusain.
49
O OLBMO MÁNNÁ!
Duođalaš ráhkisteaddji áibbaša geahččalusaid dego stuibmideaddji ándagassiioažžuma ja suttolaš váibmoláđisvuođa.
50
O OLBMO MÁNNÁ!
Jos don it deaividivččii vuostegieđageavvamiiguin mu bálgá alde, de mo sáhtášit don vádjolit seamma luottaid go dat guđet leat duhtavaččat mu miella- buorrái? Jos geahččalusat eai deatte du áibbašeamistat oaidnit mu, de mo áiggut don gávdnat čuovgga ráhkisvuođastat mu čáppisvuhtii?
51
O OLBMO MÁNNÁ!
Mu lihkuhisvuohta lea mu sállemuš; olgguldasat dat lea dolla ja mávssaheapmi, muhto siskkáldasat dat lea čuovga ja váibmoláđisvuohta. Doama dohko vai don šattat agálaš čuovga ja jápmemeahttun vuoigŋa. Dát lea mu mearrádus dutnje, danin čuovo dan.
52
O OLBMO MÁNNÁ!
Jos du oassin boahtá buorredilli, ale ávvut, jos du oassin boahtá bilku ja badjelgeahččan, ale moraš, dasgo goabbáge bistá iežas áiggi iige boađe šat.
53
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Jos gárttat geafivuhtii, de ale leat morrašis, dasgo áiggi mielde riggodaga Hearrá boahtá du lusa. Ale bala badjelgeahččamis, dasgo boahtá beaivi goas don galggat leat gutni oasálaš.
54
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Jos du váibmu áibbaša agálaš, duššameahttun váldegotti ja álgoáiggiid ráje, bissovaš eallima, de hilggo dasto dán nohkavaš ja vássevaš hearrávuođa.
55
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Ale huvvit dán máilmmis, dasgo dolain mii geahččalat golli árvvu, ja golliin mii geahččalat bálvaleaddjiideamet.
56
O OLBMO MÁNNÁ!
Don doaivvut golli ja mun háliidan ahte vajálduhtášit dan. Don gáttát iežat rikkisin go oamastat golli, ja mun oainnán du riggodaga das go it oamas dan. Mu eallima bokte! Dát lea mu diehtu ja duot nubbi eallá du miellagovvádusas; mo sáhttá mu oaidnu heivet du oainnuin?
57
O OLBMO MÁNNÁ!
Juoge mu riggodaga mu gefiide vai sáhtát almmis goaivut goldnameahttun čuovgatvuođa vuorkkáin ja duššameahttun gutni ártnaid. Muhto mu eallima bokte! Addit iežat sielu oaffarin lea dađege stuorit ášši, jos don beare oainnášit mu čalmmiiguin.
58
O OLBMO MÁNNÁ!
Eallima tempel lea mu váldestuollu; buhtis dan visot vai mun sáhtán váldit das alccesan orrunsaji ja ássat das.
59
O SIVDNÁDUSA BÁRDNI!
Du váibmu lea mu ruoktu, basut dan mu boahtima várás. Du vuoigŋa lea mu almmustuvvama báiki, buhtis dan mu almmustusa várás.
60
O OLBMO MÁNNÁ!
Bija gieđaidat mu ohcii vai mun sáhtán loktanit du bajábeallái čuovgatvuođas ja šearratvuođas.
61
O OLBMO MÁNNÁ!
Lávke bajás mu albmái vai sáhtát oažžut ovttastuvvama ilu, ja sáhtát jávkameahttun gutni cearkkis juhkat nohkameahttun viinni.
62
O OLBMO MÁNNÁ!
Máŋga beaivvi leat vássán du meattá dan botta go don ledjet gitta iežat miellagovvádusas ja duššálaš jurdagiin. Man guhká áiggot don veallát seaŋggastat? Morit ja bajit oaivvát, dasgo Beaivi lea badjánan almmi allodahkii; soaitá báitit dutnjege čábbodaga čuovggain.
63
O OLBMO MÁNNÁ!
Čuovga lea báitán dutnje bassi Vári almmiravdda duohken ja čuvgehusa vuoigŋa lea vuoigŋan du váimmu Sinais. Danin luvve iežat joavdelas jurda- giid beaitagis ja lávke mu ovdašilljui vai leat dohkálaš agálaš eallimii ja leat árvvolaš oaidnit mu. Ná jápmin ii sáhte gávdnat du, iige maiddái vuoim-mehisvuohta ja áŧestus.
64
O OLBMO MÁNNÁ!
Mu agálašvuohta lea mu dahku; mun lean sivdnidan dan dutnje. Daga das iežat tempela biktasa. Mu ollisvuohta lea mu duodji, ja mun lea gárvvistan dan dutnje; gárvot dasa vai sáhtát leat agálašvuhtii alm-mustussan mus, guhte in goassige jávkka.
65
O OLBMO MÁNNÁ!
Mu gonagasvuohta lea mu skeaŋka dutnje, ja mu stuorisvuohta mearka mu váibmoláđisvuođas du guovdu. Ii giige ádde dan mii heive munnje, iige giige sáhte sárdnut das. Duođaid mun lean vurken dan iežan čiegus vuorkkáide ja iežan mearrádusa árdnagámmáriidda mearkan iežan árbmugasvuođas bálvaleaddjiidan guovdu ja iežan váibmoláđis- vuođas olbmuidan guovdu.
66
O IPMILLAŠ JA OAIDNEMEAHTTUN SIVDNÁDUSA MÁNÁT!
Dii hehttejuvvobehtet ráhkisteames mu ja sielut heađuštuvvojit, go dat máinnašit mu. Dasgo miella ii sáhte áddet mu iige váibmu čáhkadit mu.
67
O ČÁBBODAGA BÁRDNI!
Mu vuoiŋŋa ja mu oiddu bokte! Mu váibmoláđisvuođa ja mu čábbodaga bokte! Buot maid mun lean almmustahttán dutnje fámu njuokčama bokte ja čállán dutnje mávtta peannain, lea bures heiven du návccaide ja du áddejupmái; iige mu dillái ja mu jiena šukŋii.
68
O OLBMO MÁNÁT!
Ehpetgo dii dieđe manin mii sivdnideimmet din buohkaid seamma muolddas? Danin ahte giige ii sáhte bajidit iežas lagamuččas bajábeallái. Guorahallet álelassii váimmuineattet mo dii sivdniduvvuidet. Dasgo mii leat sivdnidan din buohkaid ovtta ja seamma ávdnasis, danin dii galgabehtet leat dego okta siellu, vázzit seamma julggiiguin, borrat seamma njálmmiin ja ássat seamma eatnamis vai din čiekŋaleamos siskkožis, din daguid ja doaimmaid bokte, oktavuođa mearkkat ja duođalaš luovva- neapmi dálážis bohtet oidnosii. Dákkárat leat mu rávvagat didjiide. O čuovgga almmijoavku! Čuovvot dáid rávvagiid vai sáhttibehtet oažžut oasi bassivuođa šattuin imašlaš gutni muoras.
69
O DIN VUOIŊŊA BÁRTNIT!
Dii lehpet mu árdnagámmir, dasgo didjiide lean mun rádjan iežan čiegusvuođa bearraliid ja iežan dieđuid hearvageđggiid. Fáktejehket daid vierrásiin mu bálvaleaddjiid gaskavuođas ja ipmilmeahttumiin mu olbmuid gaskavuođas.
70
O SU BÁRDNI GUHTE ČUOČČUI OLLISVUOĐAINIS VÁLDEGOTTISTIS!
Don galggat diehtit ahte mun lean rišahan du ala buot bassivuođa njálgga hájaid, lean ollásit almmustahttán dutnje sátnán, lean ollašuhttán du bokte buorrevuohtan ja lean háliidan dutnje dan maid mun doaivvun alccesan. Danin duđa mu dáhttui ja
leage giitevaš munnje.
71
O OLBMO MÁNNÁ!
Čále buot maid mii leat almmustahttán dutnje čuovgga bleahkain iežat vuoiŋŋa dávvalii. Jos dát ii leačča du válddis, de daga dasto iežat bleahka váimmut siskkimuččas. Jos dán it sáhte dahkat, de čále dasto dainna varrarukses bleahkain mii lea golggahuvvon mu bálgá ala. Ahte dan čuovga bistá agálaččat, lea munnje duođaid ráhkkáseabbo go buot eará.
Oassi I – Persiagielas
Sáni Hearrá, Fámolačča Nammii
1
O DII OLBMOT GEAIN LEA JIERBMI DIEHTIT JA BEALJIT GULLAT!
Eahcálačča vuosttas mearrádus lea dát O ovddolaš čuohtegielaš! Ale ása eará sajis go vuoiŋŋa ruvso- gárddis. O Salomona ráhkisvuođa áirras! Ale oza suoji earás go ráhkkáseamos Sabas. O jápme- meahttun feniksloddi! Ale váldde ássansadjin eará go oskkáldasvuođa vári. Doppe lea du ruoktu, jos don loktanat iežat sielu soajáid alde geažihisvuođa váldegoddái ja geahččalat gávdnat dan maid ozat.
2
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Loddi ohcá beasis; čuohtegielaš ruvssu čábbodaga; go fas dat lottit, olbmuid váimmut, duhtet duššálašvuhtii ja leat láhppon guhkás agálaš beasisteaset, ja ávvirmeahttunvuođa jeakki guvlui jorggihan čalmmiiguin leat báhcán váili ipmillaš luhtte orruma hearvásvuođas. Vuoi man ártet ja šállošahtti; dušše cearkebihtá dihtii sii leat jorggihan Buot Alimusa bárusteaddji mearain ja bisohallet guhkkin buot šearradeamos almmiravddas.
3
O USTIT!
Du váimmu gilvvagárddis šaddat dušše ráhkisvuođa ruvssu; ale luoitte ráhkisvuođa ja áibbašeami čuohtegielaža gieđainat eret. Ane alla árvvus vuoiggalaččaid searvevuođa ja garvve ipmilmeaht-tumiid searvvi.
4
O VUOIGGALAŠVUOĐA BÁRDNI!
Gosa eará sadjái go iežas ráhkkása eatnamii sáhttá mannat dat guhte ráhkista? Ja mii ohcciid gávdná vuoiŋŋastansaji iežas váimmu áibbašeami olggobealde? Dasa guhte duođaid ráhkista, ovttastuvvan lea eallin ja earráneapmi jápmin. Su raddi lea gierdameahttun ja su váibmu ii dovdda ráfi. Lohkameahttun gerddiid son luobašii heakkas vai beasašii iežas ráhkkása ássansadjái.
5
O MUOLDDA BÁRDNI!
Duođaid mun cealkkán dutnje Buot olbmuin adnojuvvo buot unnimusat ávviris dat guhte ohcá duššálaš riiddu ja geahččala beassat vieljas ovddabeallái. O vieljat! Lehkoset dagut eaige sánit din čikŋan.
6
O EATNAMA BÁRDNI!
Dieđe duođaid ahte váibmu, gos ásset gáđašvuođa bázahusat, ii sáhte goassige ollet mu agálaš hearrávuhtii iige dovdat bassivuođa njálgga hájaid, mat bohtet mu bassi váldegottis.
7
O RÁHKISVUOĐA BÁRDNI!
Don leat dušše ovtta lávkki duohken allaárvosaš allodagain ja almmálaš ráhkisvuođa muoras. Váldde dán lávkki ja čuovvovaččain don beasat jápmemeahttun váldegoddái ja lávket agálašvuođa gomuvuođa vuollái. Guldal dasto mii lea almmus-tahttojuvvon gutni peannain.
8
O HEARVÁSVUOĐA BÁRDNI!
Leage johtil bassivuođa bálgá alde ja lávke almmálaš searvevuhtii muinna. Buhtis váimmut vuoiŋŋa geallasiin ja doama dan Alimusa ovdašilljui.
9
O JÁVKAVÁŠ SUOIVVA!
Guođe eahpádusaid legiid duohkásat ja badján vissisvuođa allodagaide. Raba duohtavuođa čalmmi vai šáhtát oaidnit beaittahis Čábbodaga ja šáhtát čurvet Basuhuvvon lehkos Hearrá, buot sivdni-deaddjiin dat alimus!
10
O HÁLO BÁRDNI!
Guldal dán: Ii goassige boađe jámolačča čalbmi áicat agálaččat bisti čábbodaga iige jápma váibmu illudit eará go goldnan rásis. Dasgo seammalágan vuoiŋŋat dovddadit ja ohcet miellabuori guđet guoimmiset searvvis.
11
O MUOLDDA BÁRDNI!
Govčča čalmmiidat vai sáhtát oaidnit mu čábbodaga; dahpa beljiidat vai sáhtát guldalit mu jiena njálgga šuoŋa; gurre iežat buot oahpas vai sáhtát dovdagoahtit mu dieđu; ja luvve iežat eatnanlaš riggodagain vai sáhtát oažžut bissovaš oasi mu agálaš riggodaga ábis. Govčča čalmmiidat buot earái, earet mu čáppisvuhtii; dahpa beljiidat buot earái, earet mu sátnái; gurre iežat buot oahpas, earet mu dieđus, vai čielga geahčastagain, buhtes váimmuin ja áicilis beljiiguin sáhtát lávket mu bassivuođa ovdašilljui.
12
O GUOVTTELÁGAN OAINNU OLMMOŠ!
Bija čalmmi gitta ja geahča nuppiin čalmmiin. Govčča nuppi čalmmi máilbmái ja buot dasa mii das lea geahča nuppiin čalmmiin Eahcálačča bassi čábbodaga.
13
O MU MÁNÁT!
Mun balan ahte dii, go ehpet šat beasa gullat almmálaš duvvá lávluma šuoŋa, vuodjubehtet ruovttoluotta dievaslaš gáđohusa suoivanii ja dii jorrabehtet ruovttoluotta čáhcin ja láirán almmá vásitkeahttá ruvssu čábbodaga.
14
O USTIBAT!
Allet lonut bistevaš čábbodaga jámolaš čáppisvuhtii alletge gidde váimmuideattet dán nohkavaš má- ilmmi duššálašvuhtii.
15
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Dat beaivi boahtá goas bassivuođa čuohtegielaš ii šat almmut čiegus áššiid ja goas dis buohkain rivvejuvvojit almmálaš lávlaga šuokŋa ja allagasa jietna.
16
O ÁVVIRMEAHTTUNVUOĐA SISKKIMUŠ SIVDNÁDUS!
Lohkameahttun ovddolaš njuokčamat gullojit seamma dajahusas, ja lohkameahttun čiegusvuođat almmustuvvet ovtta áidna melodiijjas. Muhto vuoi go ii leat oktage beallji mii gullá, iige oktage váibmu mii ádde.
17
O SKIHPÁRAT!
Báikkihis riikka boarttat leat rahpasat ja ráhkis- tuvvomiid ássansadji lea čiŋahuvvon ráhkisteaddjiid varain. Muhto buohkat, earet muhtimiid, báhcet dán almmálaš gávpoga olggobeallái ja vel dainge dušše hárvásis leat buhtes váibmu ja basuhuvvon vuoigŋa.
18
O DII GUĐET ÁSSABEHTET ALIMUS PARADIISSAS!
Cealkke vissisvuođa mánáide ahte bassivuođa váldegoddái, almmálaš paradiissa lahka, lea ihtán ođđa gilvvagárdi man birra vázzet almmálaš vál- degotti ja aliduvvon paradiissa jápmemeahttun ássit. Dahkket danin buot vai beassabehtet dohko ja sáhttibehtet gávdnat ráhkisvuođa čiegus áššiid dan vilgesvuohkuiguin ja oahppat ipmillaš suollemas-vuođa ja dievaslaš viissisvuođa čiegus áššiid dan agálaš šattuin. Ilolaččat leat daid čalmmit guđet lávkejit dohko ja ásset doppe!
19
O MU USTIBAT!
Lehpetgo dii vajálduhttán duon duođalaš ja čuvges iđida, go dii buohkat leiddet čoahkkanan duoidda basuhuvvon ja buressivdniduvvon guovlluide mu searvái hearváseamos paradiisii eallima muora suoivanii? Stuorra baluin dii guldaleiddet, go mun celken dán golbma buot basimus ášši O ustibat! Allet bija iežadet dáhtu mu dáhtu ovddabeallái, allet goassige hipmoš dan maid mun in leat oaivvildan didjiide alletge lahkon mu jápma váimmuin, man leat duolvvidan máilmmálaš hálot ja himut. Jos dii beare háliidivččiidet buhtistit sieluideattet, de dii muitášeiddet dán bottus duon báikki ja daid birrasiid, ja mu almmuhusa duohtavuohta čielggašii buohkaide didjiide.
Buot basimus gurgadasaid gávccát gurgadasas, Paradiissa viđát Dávvalis, son cealká:
20
O DII GUĐET VEALLÁBEHTET DEGO JÁBMIT ÁVVIRMEAHTTUNVUOĐA SEAŊGGAS!
Áiggit leat vássán ja din divrras eallimat leat fargga nohkan, ja goittotge ii áidnage buhtisvuođa vuoiŋŋanas dis leat ollen min bassivuođa ovdašilljui. Vaikko dii lehpet vuojuhuvvon vearreoskku merrii, de baksamiiddadetguin dii dovddastehpet ovtta duođalaš oskku Ipmilii. Dan guhte mu mielas lea issoras, dii lehpet ráhkistan, ja mu vašálaččas dii lehpet gávdnan ustiba. Goittotge dii vázzibehtet mu eatnama alde iešduhtavažžan ja alcceseattet liikojeaddjin, jurddaškeahttá ahte mu eana lea dolkan dis ja juohke ášši das báhtara dis. Jos dii beare rabašeiddet čalmmiideattet, de duođaid dii anášeiddet lohkameahttun morrašiid buorebun go dán ilu ja ieš jápmima buorebun go dán eallima.
21
O MUOLDDA VÁDJOLEADDJI HÁPMI!
Mun háliidan searvevuođa duinna, muhto don it háliidivčče addit makkárge luohttámuša munnje. Du ceaggás miela miehkki lea njeaidán du oskku muora. Mun lean álelassii du lahka, muhto don leat álo guhkkin mus. Jávkameahttun gutni lean mun válljen dutnje, liikkáge don leat válljen alccesat rájihis heahpada. Jorgal áiggi bále, alege manat iežat vejolašvuođa.
22
O HÁLO BÁRDNI!
Oahppan ja viissis olbmot leat jagiid guhkkodahkii duššás viggan juksat Buothearvásepmosa luhtte orruma; sii leat golahan eallimiiddiset su ohcamii ja liikkáge sii eai leat oaidnán su muođuid čábbodaga. Dan sadjái don besset almmá makkárge váttisvuođaid dohko gosa háliidit ja ozakeahttá leat don gávdnan dan maid ohcet. Muhto goittotge ain ledjet don gokčojuvvon iežat sisa, nu ahte du čalmmit eai oaidnán Eahcálačča čábbodaga eaige du gieđat guoskan su biktasa sávdnjái. Dii, geain leat čalmmit, geahččet ja imaštallet.
23
O RÁHKISVUOĐA GÁVPOGA ÁSSIT!
Máilmmálaš riđđos biekkat leat fallehan agálaš čuovgga ala ja almmálaš Bártni čábbodat lea jávkan duolvva seavdnjatvuhtii. Miellaválddi olbmot givssidit ráhkisvuođa gonagasaid oaivámučča ja bassivuođa duvvá lea báhcán idjalotti gaccaid gaskii. Almmálaš almmijoavkut ja dat guđet ásset gutni ássansajis, bihkot ja fuikot dan botta go dii veallábehtet ávvirmeahttunvuođa váldegottis ja lohkabehtet iežadet duođalaš ustibin. Man duššá-laččat leat din jurdagat!
24
O DAT GUĐET LEAT DOAVKKIT VAIKKO ADNOJUVVOJIT VIISSISIN!
Manin dii guoddibehtet báimmaniid biktasiid, vaikko siskkimuččas dii lehpet nealge gumppet, mat vigget fallehit mu čorraga? Dii lehpet dego násti mii badjána ovdal iđitgukso ja vaikko orru čuovgat ja šearrat, oahpista Mu gávpogii mátkkošteaddjiid gáđohusa bálgáid ala.
25
O DII GUĐET ORRUBEHTET ČÁBBÁT MUHTO LEHPET LIIKKÁ SISKKIMUČČAS BILLAŠUVVAN!
Dii lehpet dego čielga muhto bahča čáhci; čalbmái orru dat buhtis dego kristálla, muhto almmálaš Smáhkejeaddji ii dohkket das goaikkanasage. Duođaid beaivvi suonjar gávdná seamma bures muoldda go speadjalage, muhto daid speadjalastin lea eáralágan dego leaba earáláganat násti ja eana Duođaid, issoras stuoris lea daid erohus!
26
O MU USTIT SÁNIS!
Jurdil oanehis botta. Leatgo goassige gullan ahte ustit ja vašálaš sáhttiba ássat seamma váimmus? Vuojet danin eret vierrása vai Ustit sáhttá máhccat ruktosis.
27
O MUOLDDA BÁRDNI!
Buot mii lea almmis ja eatnama alde, lean mun mearridan dutnje, earet olbmo váimmu, mas mun lean dahkan iežan čábbodaga ja hearvásvuođa ássansaji; goittotge don addet mu ruovttu ja ássansaji geasa nu earái go munnje; ja go mu bassivuođa almmustuvvan ozai iežas ássansaji, de doppe gávnnai son vierrása ja ruovttuheapmin doamai son Eahcálačča tempelii. Goittotge mun lean várjalan du suollemasvuođa inge leat háliidan du heahpada.
28
O HÁLO SISKKIMUŠ!
Máŋgga iđitgukso áiggi lean mun jorgalan Báikki- his váldegottis du ássansadjái ja gávdnan du iežat vuogas seaŋggas, mielas eará áššit go mun. Dalle dego vuoiŋŋa šleađggiheapmi máhccen mun almmálaš hearvásvuođa váldegoddái inge hállan das allagasas, iežan ássansajiin, bassivuođa almmi-joavkuide.
29
O VÁLLJUGASVUOĐA BÁRDNI!
Geažihis duššálašvuođas iežan dáhtu láirrás ráhkadin mun du, ja mun lean mearridan du bajásgeas- sima várás juohke atoma mii gávdno, ja buot sivdniduvvon áššiid siskkimučča. Ovdalgo don bohtet eatnát goaŧus, mun mearridin dutnje guokte gáldu čuovgi milkkiin, čalmmiid mat gehččet du ja váimmuid mat ráhkistit du. Iežan árbmugasvuođas bajásgessen mun du iežan váibmoláđisvuođa suojis ja suodjalin du árpmuinan ja oidduinan. Ja mu ulbmil buot dás lei ahte don ollešit mu agálaš váldegoddái ja boađášit árvvolažžan váldit vuostá mu oaidnemeahttun attáldagaid. Ja goittotge bođii dus ávvirmeahttun; ollesolmmožin don hilgot buot mu attáldagaid ja dorvvastit iežat duššálaš jurda- giidda, nu ahte don vajálduhttet buot ja jorggihit Ustiba uvssa duohken ja váldet ássansadjin mu vašálačča ovdašiljuid.
30
O DÁN MÁILMMI ŠLÁVA!
Máŋgga iđitgukso áiggi lea mu árbmugasvuođa liehmus biegga jieladan du badjel ja gávdnan du ávvirmeahttunvuođa seaŋggas lossa nahkáris. Morražis dasto du dili geažil dat jorggihii dohko gos lei boahtán.
31
O EATNAMA BÁRDNI!
Jos don háliidat mu, de ale oza eará go mu; ja jos don geahčat mu čáppisvuhtii, de govčča čalmmiidat máilbmái ja buot dasa mii das lea, dasgo mu dáhttu ja eara go mu dáhttu sáhttiba seamma vehá go dolla ja čáhci ássat seamma váimmus.
32
O USTITLAŠ VIERIS !
Du váimmu gintala lea cahkkehan mu fámu giehta, ale jáddat dan iešvuođa ja himu biekkaiguin. Buot mu gillámušaid buorideaddji lea muittuhus mus, ale vajálduhte dan. Daga mu ráhkisvuođas alccesat dávvira ja divššo dan seamma stuorra fuolain go divššut iežat oainnu ja eallima.
33
O MU VIELLJA!
Guldal mu hearvás sániid mu honnegiin njuoskaduvvon njuokčamis ja juga ovddolaš bassivuođa golgi čázi mu sohkkariin láktaduvvon baksamiin. Gilvve mu ipmillaš viissisvuođa siepmaniid iežat váimmu buhtes muldii ja njuoskat daid vissisvuođa čáziin vai mu dieđu ja viissisvuođa hyasinttat iđášedje dearvvasin ja ruonán du váimmu basuhuvvon gávpogis.
34
O MU PARADIISSA ÁSSIT!
Iežan árbmugasvuođa gieđaiguin lean mun gilván paradiissa bassi gilvvagárdái din ráhkisvuođa ja ustitvuođa nuorra muora ja njuoskadan dan liekkus árpmu valljugas arvviin; dál go lea boahtán áigi goas dat galggašii addit šattu, geahččal várjalit dan juohkeláhkai amas hálo ja himu dolla bilidit dan.
35
O MU USTIBAT!
Jáddadehket čádjádusa lámppá ja cahkkehehket váimmuineattet ipmillaš jođiheami agálaččat buolli spáidara. Dasgo fargga olmmošgotti guorahallit, Rohkadallojuvvoma bassi searvvis, dohkkehit dušše buhttáseamos buorrevuođa ja vigiheamos bassi-vuođa daguid.
36
O MUOLDDA BÁRDNI!
Viisásat leat dat guđet eai hála ovdalgo sis lea guldaleaddji; ii juhkamušaddige geige cearkki ovdalgo son oaidná gean nu geas lea goiku, ja dat guhte ráhkista, ii čuorvvo váimmu čieŋalvuođas ovdalgo son lea oaidnán moarsis čábbodaga. Gilvve danin viissisvuođa ja dieđu siepmaniid váimmu buhtes muldii ja govčča daid dassái go ipmillaš viissisvuođa hyasinttat ihtet váimmus, eaige mođis ja láirrás.
Dávvala vuosttas gurgadasas lea merkejuvvon muitui ja čállojuvvon, ja Ipmila tabernáhkkela tempelii lea čihkkojuvvon:
37
O MU BÁLVALEADDJI!
Ale lonut agálaš váldegotti dasa mii jávká, alege bálkes almmálaš hearrávuođa máilmmálaš hálo dihtii. Dát lea agálaččat bisti eallima eatnu mii lea golgan váibmoláđđása peanna gáldus; duođaid bures lea dain guđet juhket das!
38
O VUOIŊŊA BÁRDNI!
Dearpal cuovkkas iežat hehke ja loktan ráhkisvuođa fenikslotti láhkai bassivuođa albmeassái. Biehttal iežat, ja go leat devdojuvvon váibmoláđisvuođa vuoiŋŋain, de váldde ássansadjinat almmálaš bas-sivuođa váldegotti.
39
O MUOLDDA MAŊISBOAHTTI!
Ale duđa vássi beaivvi álkivuhtii, alege hilggo agálaččat bisti vuoiŋŋastanbottu. Ale lonut agálaš hávskivuođa gilvvagárddi nohkavaš máilmmi duššálašvuhtii. Lávke giddagasastat allagasa hearvás eatnamiidda ja girdde jámolaš hehkestat Báikkihis
paradiisii.
40
O MU BÁLVALEADDJI!
Luvve iežat dán máilmmi čatnosiin ja luoitte sielu luovus dan giddagasas, mii lea dus. Ane ávkki dilálašvuođas, dasgo dat ii boađe šat goassige du ovdii.
41
O MU BIIGGÁ BÁRDNI!
Jos don oainnášit jápmemeahttun hearrávuođa, de don geahččalivččet buot vugiiguin beassat eret dán nohkavaš máilmmis. Muhto jos mun čiegan juoidá dus ja almmustahtán juoga nuppi, de dat lea čiegus ášši man ii sáhte áddet eará go dat gean váibmu lea buhtis.
42
O MU BÁLVALEADDJI!
Buhtis iežat váimmu bahávuođas, ja gáđašvuođas luovusin lávke bassivuođa ipmillaš ovdašilljui.
43
MU USTIBAT!
Vázzet Ustiba miellabuori bálgáid alde ja diehttet ahte su miellabuorri lea daid miellabuoris, geaid son lea sivdnidan. Dát máksá ii giige galgga lávket ustibis vissui almmá ahte dat lea ustiba miela mielde, iige galgga luoitit gieđaidis su ártnaid ala iige bidjat iežas dáhtu ustibis dáhtu ovddabeallái, iige mange láhkai ohcat ávkki sus. Guorahallet dán, dii geain lea diehtu.
44
O VÁLDESTUOLU SEARVVÁLAŠ!
Ale gula bahá alege oainne bahá, ale vuolit iežat alege šuohke ja čiero. Ale hála bahá amat gullat go dat hállojuvvo dus, alege stuorástala earáid vigiid amaset iežat vigit boahtit oidnosii stuorisin; ale doaivvo geange vuolideami amas iežat vuolideapmi boahtit oidnosii. Eale dasto eallimat beivviid, mat leat oaneheappot go čalbmeravkalanbodda, miella duolvvaidhaga, váibmu duolvvaheapmin, jurdagat buhtisin ja siskkimuš basuhuvvon, vai don luomusin ja duhtavažžan sáhtát guođđit duššálaš rupmaša ja vuolgit ovddolaš paradiisii ja eallit nohkameahttun váldegottis agálaččat.
45
VUOI, VUOI, DAID GUĐET RÁHKISTIT MÁILMMÁLAŠ HÁLUID!
Čuovgga fárttain lehpet dii doapman Eahcálačča meattá ja gidden váimmuideattet sáhtánlaš juonaide. Dii gopmirdehpet iežadet duššálaš jurdagiid ovddas ja gohčodehpet dan duohtavuohtan. Dii jorgalehpet čalmmiideattet bastilis seahčagasa guvlui ja gohčodehpet dan lieđđin. Dii ehpet leat vuoigŋan buhtes vuoiŋŋanasa, iige luovvaneami jiella leat bosodan din váimmuid niittuin. Dii lehpet bálkestan biekka fárrui Eahcálačča rávvagiid ja lehpet ollásit sihkkon daid váimmuideattet dávvalis; dego dán eatnama fuođđut dii johtalehpet birrat birra hálo ja himu guohtoneatnamiin.
46
O VIELJAT BÁLGÁ ALDE!
Manin lehpet dii guođđán Eahcálačča namatkeahttá, ja bisohallan guhkkin su bassi searvvis? Čábbodaga siskkimuš lea vearditmeahttun ássansajis hearvásvuođa váldestuolus – ja dii coggabehtet iežadet duššálaš riidduide. Bassivuođa njálgga hájat devdet áimmu ja valljáivuođa vuoiŋŋanas leavvá birrasii; goittotge lehpet dii sakka morrašis ja lehpet báhcán das váili. Vuoi din badjelii ja vuoi daid badjelii guđet vázzet bálgáideattet alde ja čuvvot din lávkkiid luottaid!
47
O HÁLO MÁNÁT!
Nuola eret duššálašvuođa biktasa ja allamielalaš-vuođa gávtti.
Basimus gurgadasaid goalmmát gurgadasas, mii lea čállojuvvon ja merkejuvvon Rubiidnarukses Dávvalii oaidnemeahttun peannain, almmustuvvá:
48
O VIELJAT!
Lehket gierdavaččat guhtet guoibmáseattet, alletge giddašuva vuollegis áššiide. Allet čevllohala gutniineattet, alletge heahpan vuolláneami dili. Mu čábbodaga bokte! Mun lean sivdnidan muolddas buot mii gávdno dán máilmmis, ja muldii mun máhcahan daid fas.
49
O MUOLDDA MÁNÁT!
Muital riggáide mo geafit vuovaidit ihkku amas ávvirmeahttunvuohta doalvut sin gáđohusa bálgá ala ja rivvet sis Riggodaga Muora. Addin ja valljáivuohta gullaba mu dovdomearkkaide; bures lea das guhte čiŋaha iežas mu buriiguin.
50
O HIMU SISKKIMUŠ!
Sihkas mielastat buot himu ja oza duhtavašvuođa, dasgo dat guđet hipmošit, leat álelassii báhcán haga, ja duhtavaččat leat álo ráhkistuvvon ja rámiduvvon.
51
O MU BIIGGÁ BÁRDNI!
Ale leat morrašis geafivuođas alege dorvvas maiddái riggodahkii, dasgo geafivuođa čuovvu riggodat ja riggodaga geafivuohta. Goittotge dat ahte leat geafi buot áššiin, earet Ipmilis, lea imašlaš attáldat; ale uhcáš dan árvvu. Dasgo loahpas dat dahká du rikkisin Ipmilis ja ná don boađát dovdat maid mearkkaša «Duohtavuođas dii lehpet geafit», ja bassi sánit «Ipmilii gullá buot» galget dego duođalaš iđit badjánit šearradin ráhkisteaddji váimmu almmiravdii, ja giddašuvvat rikkisvuođa válde- stullui.
52
O ÁVVIRMEAHTTUNVUOĐA JA HIMU MÁNÁT!
Dii lehpet diktán mu vašálačča lávket mu vissui ja lehpet bálkestan olggos mu ustiba, dasgo dii lehpet rahpan váimmuideattet geasa nu earái go munnje. Guldalehket Ustiba sániid ja jorgalehket su paradiissa guvlui. Máilmmálaš ustibat iežaset buori ozadettiin orrot ráhkisteamen guhtet guoimmiset, go fas duođalaš Ustit lea ráhkistan ja ráhkista dás duohkoge din din iežadet dihtii; duođaid son lea čađahan lohkameahttun gillámušaid oahpistettiinis din rivttes bálgá ala. Allet leage oskkáldasmeahttumat dakkár Ustibii, muhto doabmet baicce su lusa. Dakkár lea duohtavuođa sáni ja oskkáldasvuođa sáni beaivváš, mii lea gorgŋon buot namaid Hearrá peanna horisontta bajábeallái. Rahppet beljiideattet vai sáhttibehtet gullat Ipmila sáni, son guhte veahkeha heađis ja birge ieš earaidhaga.
53
O DII GUĐET ČEVLLOHALLABEHTET NOHKAVAŠ RIGGODAGAIGUIN!
Diehttet duohtavuođas ahte riggodat lea fámolaš muvra ohcci ja su hálo gaskkas, ja ráhkisteaddji ja ráhkkásačča gaskkas. Riggát, earet hárvásiid, eai juvssa mange láhkai su searvevuođa eaige sáhte lávket duhtavašvuođa ja vuolláneami gávpogii. Bures lea das guhte lea rikkis ja gean riggodagat eai hehtte beassamis agálaš váldegoddái, ja geas riggodagat eai rivve jávkameahttun hearrávuođa. Buot stuorimus nama bokte! Dakkár riggá čuovga galgá báitit almmi ássiide dego beaivváš, mii luoitá suotnjariiddis máilmmi olbmuid ala.
54
O DII MÁILMMI RIGGÁT!
Gefiid din gaskkas lean mun guođđán din háldui; várjalehket sin alletge jurddaš dušše iežadet buor-redili.
55
O HIMU BÁRDNI!
Buhtis iežat riggodaga duolvvas, ja dievaslaš ráfis lávke geafivuođa váldegoddái vai sáhtát luohpama
gáldus juhkat agálaš eallima viinni.
56
O MU BÁRDNI!
Ipmilmeahttumiid searvi lasiha morraša, go fas servvoštallan rivttesmielalaččaiguin buhtista váimmu ruosttas. Divtte dan guhte ohcá oktavuođa Ipmiliin, beassat daid searvái geaid son ráhkista; ja dat guhte háliida gullat Hearrá sániid, divtte su gullat su válljejuvvomiid sániid.
57
O MUOLDDA BÁRDNI!
Morit! Ale vácce ipmilmeahttumiin fárrolaga alege oza su searvvi, dasgo dakkár servvoštallan jorgala váimmu čuovgga helveha dollan.
58
O MU BIIGGÁ BÁRDNI!
Háliidatgo don ohcat Bassi Vuoiŋŋa árpmu ja beas- sat oktavuhtii rivttesmielalaččain dasgo son lea juhkan agálaš eallima cearkki jápmemeahttun Juhkamušaddi gieđas dego duođalaš iđit buktá eallima ja čuovgga jábmiid váimmuide.
59
O ÁVVIRMEAHTTUMAT!
Ale jurddaš ahte váimmuid suollemasvuođat leat čihkkojuvvon; lehket baicce vissásat ahte dat leat čállojuvvon čielga bustávaiguin ja leat bures oid-nosis bassi Searvevuođas.
60
O USTIBAT!
Duođaid mun cealkkán ahte buot maid dii lehpet čiehkan váimmuidasadet, lea midjiide rabas ja čuovgat dego beaivi; muhto dat ahte dat lea čihkkojuvvon, boahtá min árpmus ja oiddus iige iežadet ánssus.
61
O OLBMO MÁNNÁ!
Iežan váibmoláđisvuođa botnihis ábis lean mun luoitilan suoldnegoaikkanasa máilmmi álbmogiid ala, muhto lean fuomášan ahte giige ii leat váldán dan vuostá; juohkehaš lea hilggodettiin ollisvuođa almmálaš viinni, duhtan eahpebuhtes viidne- bodnosii, ja duhtavažžan nohkavaš juhkanlihttái lea eret bidjan nohkameahttun čábbodaga cearkki. Stukkis lea dat masa son lea duhtavaš.
62
O MUOLDDA BÁRDNI!
Ale jorgal čalmmiidat eret dan jápmemeahttun Eahcálačča vearditmeahttun viinnis, alege raba daid bahča, nohkavaš viidnebodnosii. Váldde ipmillaš Juhkamušaddi gieđain jápmemeahttun eallima cearkki vai buot viissisvuohta gulašii dutnje ja sáhtášit guldalit ovddolaš jiena mearrádusa oaidnemeahttun váldegottis. Čuorvot jitnosit, dii, geain leat vuollegis áigumušat! Manin lehpet dii jorggihan eret mu bassi ja jápmemeahttun viinni gulul goiki čázis.
63
O DII MÁILMMI ÁLBMOGAT!
Diehttet duođaid ahte vuordemeahttun lihkuhisvuohta čuovvu din ja duskkálaš ráŋggáštus vuordá din. Allet jurddaš ahte dat maid dii lehpet dahkan, lea sihkastuvvon eret mu čalmmiin. Mu čábbodaga bokte! Buot din daguid lea mu peanna merken čielga bustávaiguin krysolihttadávvaliidda.
64
O MÁILMMI SOARDIT!
Geasset eret gieđaideattet soardimis, dasgo mun lean vurdnon ahte mun in atte ándagassii geange vearrivuođa. Dát lea mu lihttu, man mun lean loahpalaččat čuollan bures várjaluvvon dávvalii ja man mun lean gokčan iežan hearvásvuođa seaillain.
65
O STUIBMIDEADDJI OLBMOT!
Mu gierdevašvuohta lea roahkasmahttán din ja mu guhkesmielalašvuohta lea dahkan din ávvirmeahttumin, nu ahte dii lehpet oalgguhan himu mášuhis soahteheastta váralaš bálgáide, mat dolvot gáđohussii. Lehpetgo dii atnán mu ávvirmeahttumin dahje diehtemeahttumin?
66
O DII GUĐET FÁRREBEHTET EATNAMIS!
Allet duolvvit bostalemiin njuokčama, man mun lean oaivvildan iežan nama máinnašeami várás. Jos vuoittahallabehtet iežadet oačči dollii, de muitet feaillaideattet, alletge daid feaillaid geaid mun lean sivdnidan, dasgo juohkehaš dovdá iežas buorebut go earáid.
67
O MIELLAGOVVÁDUSA MÁNÁT!
Diehttet duođaid ahte dan botta go šerres iđitguovssu loktana agálaš bassivuođa almmiravdda bajábeallái, de ija seavdnjatvuođas dahkkojuvvon sáhtánlaš suollemasvuođat ja dagut biddjojuvvojit oidnosii ja lebbejuvvojit máilmmi álbmogiid ovdii.
68
O MUOLDDA ŠADDU!
Manin eai leat dát duolva gieđat guoskkahan vuosttasin iežat biktasa ja manin ozat don oktavuođa muinna ja vikkat beassat mu bassi váldegoddái váimmuin, man hálo ja hipmu leaba duolvvidan? Guhkkin, guhkkin lehpet dii das maid dii áibbašehpet.
69
O ÁTTÁNA MÁNÁT!
Bassi sánit ja buhtes ja buorit dagut badjánit alm- málaš hearvásvuođa allagassii. Vigget juohkeláhkai dasa ahte din dagut sáhttet buhtásmuvvat iešbuorrevuođa ja guoktilašvuođa duolvvas ja ohccet oiddu hearvásvuođa ovdašiljus; dasgo fargga olmmošgotti geahččaleaddjit eai dohkket Rohkadallojuvvoma bassi searvvis eará go dievaslaš buorrevuođa ja vigiheamos buhtisvuođa daguid. Dát lea viissisvuođa ja ipmillaš čiegusvuođa beaivváš, mii lea báitán ipmillaš dáhtu almmiravdda bajábealde. Buressivdniduvvon leat dat guđet jorggihit dohko.
70
O MÁILMMÁLAŠVUOĐA BÁRDNI!
Hávski lea eallima váldegoddi, jos don beare beasašit dohko; hearvái lea agálašvuođa hearrávuohta, jos don goas nu beasat dán nohkavaš máilmmi nuppi beallái; njálggis lea bassi gievvodilli, jos don jugat ovddolaš cearkki almmálaš Bártni gieđas. Jos don beasašit dán dillái, de don beasašit eret duššamis ja jápmimis, duskkis ja suttus.
71
O MU USTIBAT!
Doallet mielasteattet dan lihtu, man dii lehpet dahkan muinna Parana Vári alde, Zamana bassi guovlluin. Mun lean váldán duođašteaddjin allagasa almmijoavkkuid ja agálašvuođa gávpoga ássiid, ja inge liikkáge dál gávnna ovttage, guhte livččii lean oskkáldas lihttui. Vissásit leaba čeavláivuohta ja stuibmás miella sihkastan lihtu eret váimmuin, nu ahte mearkage ii leat das báhcán oidnosii. Vaikko vel dihten dán, de mun vurden inge čurvon dan máilbmái.
72
O MU BÁLVALEADDJI!
Don leat dego bures buoššoduvvon miehkki, mii lea čihkkojuvvon iežas skurpmu seavdnjatvuhtii ja man árvvu ii dieđe rávdige, guhte lea dan dearpan. Danin boađe oidnosii iežat skurpmu siste vai du árvu šearrášii ja almmustuvašii oppa máilbmái.
73
O MU USTIT!
Don leat mu bassivuođa almmi beaivváš, ale divtte máilmmi duolvva sevnnjodahttit iežat šearratvuođa. Gaikkit guovdat ávvirmeahttunvuođa beaitaga vai sáhtát balvvaid duohken lávket šearradin oidnosii ja čiŋahit buot áššiid eallima biktasiin.
74
O DUŠŠÁLAŠVUOĐA MÁNÁT!
Nohkavaš hearrávuhtii lehpet dii lonuhan mu jávkameahttun váldegotti ja lehpet čiŋadan dán máilmmi máŋggaivnnat biktasiidda ja dahkan dain alcceseattet čevllohallanfáttá. Mu čábbodaga bokte! Mun šattan čohkket buohkaid muoldda ovttaivdnásaš gokčasa vuollái ja sihkastit eret buot daid ollu ivnniid, earet sin guđet válljejit mu iežan ivnni ja ná buhtásmuvvet buot ivnniin.
75
O ÁVVIRMEAHTTUNVUOĐA MÁNÁT!
Allet giddašuva nohkavaš hearrávuhtii alletge illut das. Dii lehpet dego áddemeahttun cizáš, mii luohttevaččat vizarda oavssi alde dassái go loddebivdi Jápmin njeaidá dan eatnamii; ja civkkas, hápmi ja ivdni leat jávkan, guođekeahttá mearkkage. Danin váldet vára, dii himu šlávat!
76
O MU BIIGGÁ BÁRDNI!
Olbmot lea álelassii oahpistuvvon sániiguin, muhto dál sii oahpistuvvojit daguid bokte. Juohkehaš galgá čájehit daguid mat leat buhttásat ja basit, dasgo sánit leat buohkaid opmodat go fas dákkár dagut gullet dušše daidda geaid mii ráhkistat. Geahččalehket danin juohkeláhkai leat ovdamearkan daguideattetguin. Ná mii rávvet din dán bassi ja čuovgi dávvalis.
77
O VUOIGGALAŠVUOĐA BÁRDNI!
Ihkku jápmemeahttun Sivdnádusa čábbodat manai oaskkáldasvuođa smaragdaruoná alážis Sadrat’ul-Muntahái ja čierui nu bahččagit ahte allagasa almmijoavku ja almmálaš váldegotti ássit vuovaidedje su morraša dihtii. Danin jerrojuvvui, manin dát vuovaideapmi ja čierrun? Son vástidii Nugo lei mearriduvvon, de vurden mun rabas mielain oskkáldasvuođa vári alde, muhto mun in dovdan oskkáldasvuođa njálgga hája dain guđet ásset eatnama alde. Dasto mu gohččo máhccat ruovttoluotta ja geahča; mun oidnen ahte bassivuođa muhtin duvvát sakka gillájedje eatnanlaš beatnagiid gaccaid gaskkas. Dasto almmi buhtes Nieida bođii beaittaliinnihaga, šearradin ovddolaš ássansajistis ja jearai sin namaid – ja buohkaid, earet ovtta, namma máinnašuvvui. Go vuot gohččojuvvui, de daddjojuvvui dušše nama vuosttas bustávva. Dan maŋŋá almmálaš lanjaid ássit doapmaledje olggos hearvásvuođa ássansajiineaset. Ja dan seammás go nubbi bustávva máinnašuvvui, de bálkestedje sii buohkat iežaset eatnamii. Dalle jietna gullui siskkimuš bassi báikkis «Dán rádjái, iige veháge guhkkelabbui.» Duođaid mii leat duođašteaddjin das, maid sii leat bargan ja leat dál bargamin.
78
O MU BIIGGÁ BÁRDNI!
Juga ipmillaš čiegusvuođa golgi čázi su njuokčamis guhte lea váibmoláđis, ja oainne viissisvuođa beaivváža rabas šearratvuođa mii boahtá ipmillaš sániid iđitguksos. Gilvve mu ipmillaš viissisvuođa siepmaniid váimmu buhtes muldii ja njuoskat daid vissisvuođa čáziin vai dieđu ja viissisvuođa hyasinttat iđášedje dearvvasin ja ruonán váimmu bassi gávpogis.
79
O HÁLO BÁRDNI!
Man guhká háliidat don girddašit hálo váldegottiin? Soajáid lean mun skeŋken dutnje vai sáhtát girdit ovddolaš bassivuođa váldegoddái, itge sáhtánlaš miellagovvádusa guovlluide. Čohkuma lean maiddái addán dutnje vai sáhtát čohkut mu spirtačáhppes smarvevuovttaid, in danin ahte gaikkodat mu čeabeha varrii.
80
O MU BÁLVALEADDJIT!
Dii lehpet mu gilvvagárddi muorat; dii galgabehtet addit heahkka šattuid vai dat livčče ávkin sihke alcceseattet ja earáide. Danin juohkehaš galgá váldit oasi bargguide ja doaimmaide, dasgo doppe gávdno rikkisvuođa suollemasvuohta, o dii olbmot guđet áddebehtet! Dasgo bohtosat leat gaskaomiid duohken, ja Ipmila árbmu galgá leat didjiide ollásit doarvái. Muorat mat eai atte šattuid, leat leamaš ja galget álelassii leat dubmejuvvon dollii.
81
O MU BÁLVALEADDJI!
Vuolimusat buot olbmuin leat dat, guđet eai atte šattu eatnama alde. Dakkár olbmot lohkkojuvvojit duođaid jábmiid jovkui; jábmit leat juoba buorebut Ipmila čalmmiin go duot duššálaš ja árvvuhis sielut.
82
O MU BÁLVALEADDJI!
Buoremusat buot olbmuin leat dat, guđet dinejit láibbiset bargguineaset ja geavahit áigáiboahtuset iežaset ja lagamuččaideaset buorrin Ipmila, buot máilmmiid Hearrá, ráhkisvuođa várás.
Ovddolaš ja imašlaš Moarsi, guhte ovdal lei čihkkojuvvon sániid gokčasa duohkái, lea Ipmila árpmus ja Su ipmillaš oiddus boahtán oidnosii dego šerres čuovga dan Ráhkistuvvon olbmo čábbodagas. Mun lean duođašteaddjin, o ustibat, ahte oidu lea ollašuvvan, duođašteapmi loahpahuvvon, duođaštus čielggas ja bures oidnosis. Diktet dál boahtit buohkaid čalmmiid ovdii maid rahčamušat, maid dii bargabehtet luovvaneami bálgá alde, almmustahttet. Ná lea almmálaš oidu ollásit addojuvvon didjiide ja daidda, guđet leat almmis ja eatnama alde. Buot rámiidus gullá Ipmilii, buot máilmmiid Hearrái.